Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo
Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo thường được tổ chức ở khu vực bìa rừng, sau làng thể hiện truyền thống và ý thức giữ rừng của người đồng bào dân tộc từ xa xưa. Hãy cùng GHD tìm hiểu về nghi thức lâu đời này qua bài viết dưới đây.
Lễ cúng rừng của người Pu Péo ở thông Chúng Chải, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang được tổ chức vào 06 tháng 06 Âm lịch hoặc có thể tổ chức sớm hơn hoặc muộn hơn nếu ngày đó trùng vào ngày mùi hay ngày dậu.
Người Pu Péo thờ cùng thần rừng từ rất lâu đời, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác và được truyền cho đến ngày nay. Theo quan niệm của người dân nơi đây, thì rừng già là nơi cư ngụ của các vị thần, nếu không có sự cho phép của thần linh thì không thể săn bắt, lấy củi, chặt cây.
Lễ vật được chuẩn bị xong và rước ra bắt đầu nghi lễ cúng thần rừng. Trước khi vào rừng cúng, người đứng đầu mỗi gia đình phải thắp hương cho tổ tiên trong nhà.
Phần lễ do thầy cúng chủ trì. Lễ sống được người dân thành phố lựa chọn, anh là người có tiếng tốt, được người dân kính trọng. Trong tháng lễ cúng thần rừng, thầy cúng phải bỏ thịt chó.
Trước khi cúng 5 ngày và ba ngày sau cấm người Pu Péo vào bản, không được lên rẫy, săn bắn, chặt cây. Người ta cắm cọc gỗ buộc lá xanh làm biển treo ở đầu phố.
Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo được chia thành hai phần: lễ tế chủ (cúng sống) và lễ chính (cúng chín).
- Cúng dâng lễ: Đầu tiên, thầy cúng buộc hai con gà sống vào chân bầy. Một con dê được buộc gần đó như một lễ vật. Mười nắm cơm cắt sẵn với một miếng trứng (hoặc thịt luộc) trên bàn thờ. Phía dưới là một nắm cơm xếp thành năm hàng, không xác định số lượng , hàng trên cùng là một nắm cơm lớn, trên cùng là một lòng đỏ trứng gà.
- Cúng chính: 1 con dê được thui làm sạch, nội tạng để bên cạnh đàn cúng. Thầy cúng có trách nhiệm thông báo cho các vị thần về lễ vật mà dân làng dâng lên.
Trong suốt phần cúng thì thầy cúng luôn phải độc bài khấn và vung cành tre phẩy qua vẩy lại trên bàn cúng. Bài cúng nói về công đức của thần rừng, sự tích về trời đất và các vị thần, với ngụ ý dân bản không quên cội nguồn, không quên công lao của thần rừng, tổ tiên của người Pu Péo.
Người dân cầu mong các vị thần phù hộ cho cư dân, cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, con người khỏe mạnh, no đủ…
Cuối lễ cúng, thầy cúng mang một con dao nhỏ đặt lên bàn thờ, cúng vong linh, ma quỷ, đổ lỗi cho ma quỷ quấy phá, làm hại dân làng, rồi dùng dao phá sập bàn thờ để xua đuổi tà ma, ma quỷ. Sau lễ tế, mọi người cùng nhau nấu nướng, ăn tại chỗ, gia đình nào bận việc không về dự lễ cúng được thì dân làng chia nhau mang về.
Xem thêm:
- Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ
- Nghi lễ Cấp sắc của người Dao- đánh dấu sự trưởng thành đàn ông
- Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô – nét văn hóa độc đáo
Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo là một nét văn hóa đặc trưng cho đồng bào dân tộc nơi đây, ảnh hưởng rất lớn đến đời sống tâm linh và tinh thần của bà con. Lễ cúng tạo nên mối quan hệ chặt chẽ giữa thiên nhiên và con người, nâng cao ý thức bảo vệ rừng. Đây là một lễ văn hóa cần được bảo tồn.
