Gò Đống Đa – Di tích lịch sử Văn hóa thành phố Hà Nội
Di tích lịch sử Gò Đống Đa hay công viên văn hóa Đống Đa là một những địa điểm du lịch hấp dẫn. Nơi đây đã ghi dấu chiến công vang dội nhất của nhân dân ta ở thế kỷ XVIII. Một trong những trận quyết chiến, đi vào lịch sử đấu tranh giữ nước của dân tộc ta.
1. Giới thiệu di tích lịch sử Gò Đống Đa
Gò Đống Đa có tổng diện tích 6.000m2. Trên gò có một đền thờ lớn, nơi thờ những anh hùng liệt sỹ đã có công lao to lớn trong cuộc chiến chống quân xâm lược từ hàng ngàn năm qua. Như Nguyễn Tri Phương, Hoàng Diệu, Lê Lai, Trương Đăng Quế và Đoàn Thọ Lang…
Qua những trận chiến đấu, Gò đã bị phá hủy và chỉ còn phần móng. Năm 1989, thành phố Hà Nội đã quyết định xây dựng lại Công viên văn hóa gò Đống Đa. Với tổng diện tích lên đến 21.000m2. Nơi đây trưng bày Tượng đài vua Quang Trung cùng hai bức phù điêu. Nó ghi lại những diễn biến năm 1789 và nhà trưng bày rộng hơn 6.000m2…
2. Lịch sử Gò Đống Đa
Di tích Gò Đống Đa được đặt theo tên đội quân Tây Sơn, thuộc phường Quang Trung, Thăng Long (Hà Nội xưa).
Vào đêm mùng 4 rạng sáng mùng 5 tháng 1 năm 1789 Kỷ Dậu. Trận đánh oanh liệt của nghĩa quân Tây Sơn do đô đốc Đặng Tiến Đông chỉ huy. Nhân sự sơ hở của quân Thanh đã tiến vào giải phóng thành Thăng Long. Từ đó mở đường cho nghĩa quân Tây Sơn tiến vào Ngọc Hồi – Đống Đa. Khiến tướng giặc Sầm Nghi Đống phải treo cổ tự vẫn tại núi Ốc (Loa Sơn) gần chùa Bộc hiện nay.
Trận chiến này mở đường cho đại quân của vua Quang Trung từ Ngọc Hồi tiến vào kinh thành Thăng Long. Giặc thanh chết như ngả rạ. Sau đó, vua Quang Trung đã ra lệnh thu nhặt tất cả xác xếp thành 12 đống. Đắp thành gò đặt tên là “Kình Nghê Quán”.
Trước đây có tổng cộng 13 gò trải dài từ làng Thịnh Quang đến làng Nam Đồng. Sau do mở đường, mở chợ và nhiều lần đào xới còn nhiều cốt giắc sót lại và tụ thành gò 13. Tuy nhiên, năm 1890 khi quan Pháp tiến vào Hà Nội đã giải tỏa 12 gò đất. Hiện chỉ còn sót lại khu vực gò Đống Đa.
3. Tham quan Gò Đống Đa
3.1 Công viên văn hóa Gò Đống Đa
Vào năm 1989 nhân dịp kỷ niệm tròn 200 năm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa. Công viên văn hóa Đống Đa đã được xây dựng lại với tổng diện tích 21.745m2 gồm các công trình chính:
3.2 Tượng đài vua Quang Trung
Khu vực tượng đài diện tích lên đến 15.000m2. Đặt bức tượng đài vua Quang trung bằng bê tông cốt thép nặng 200 tấn, cao 14.56m. Bên cạnh là 2 bức phù điêu mổ tả chi tiết trận đánh của quân ta, dưới sự chỉ huy của vua Quang Trung. Tuy được điêu khắc bằng bê tông nhưng vẫn giữ được nét mềm mại, vẻ đẹp uy phong lẫm liệt của vị anh hùng áo vải Nguyễn Huệ.
3.3 Nhà trưng bày tại gò Đống Đa
Đằng sau tượng đài chính là nhà trưng bày với diện tích 100m2. Trước cửa đặt mô hình khẩu pháo thần công 2 bên, được dùng trong trận chiến năm xưa. Bên trong trưng bày một bộ bát xà mâu (loại vũ khí thời xưa), sa bàn trận đánh Ngọc Hồi – Đống Đa. Hai bên là tượng vua Quang Trung và đô đốc Long (Đặng Tiến Đông) được làm bằng tượng thạch. Đặc biệt, tại nhà trưng bày có mô hình thuyền Đại Hiệu, một loại thuyền chiến cỡ lớn có trang bị hỏa lực của đội quân Tây Sơn.
3.4 Khu vực Gò Đống Đa
Khu Gò Đống Đa với tổng diện tích là 6275m2. Trên cổng khắc nổi chữ Hán: “Trung Liệt Miếu” gồm 2 tầng và cao khoảng 10m. Trước kia, trên đỉnh gò có ngôi miếu cổ được xây dựng để thờ cúng linh hồn binh sĩ tử trận, nhưng hiện nay không còn nữa. Lối dẫn lên gò là bậc tam cấp và nhiều cây xà cừ lớn được trồng vào những năm 20 của thế kỷ trước.
3.5 Tấm bia trên đỉnh Gò Đống Đa
Một tấm bia nặng 8 tấn được dựng trên đỉnh gò vào năm 1990. Trên bia khắc lại lời hịch của vua Quang Trung nhằm khích lệ tinh thần binh sĩ trước mỗi lần ra trận. Mỗi câu hịch sẽ giúp du khách cảm nhận được những trận chiến lịch sử vô cùng thiêng liêng của dân tộc.
4. Lễ hội Gò Đống Đa
Lễ hội Gò Đống Đa được diễn ra vào ngày 5/1 Âm lịch hàng năm. Đây là dịp mọi người tới dâng hương và tưởng nhớ kỷ niệm trận chiến Ngọc Hồi – Đống Đa đại thắng. Buổi lễ ngoài để tưởng nhớ công ơn của vua Quang Trung thì còn tôn vinh lên tinh thần quật cường của dân tộc ta.
Tại lễ hội, hình ảnh vua Quang Trung đại phá quân Thanh tiến vào thành Thăng Long được tái hiện lại vô cùng sinh động. Tất cả người dân tới tham dự như được sống lại không khí Tây Sơn hào hùng năm xưa. Ngày hội được chia làm 2 phần chính: Phần lễ và Phần hội.
Xem thêm:
- Đền Sóc Sơn – Điểm du lịch tâm linh tại Hà Nội
- Hồ Hoàn Kiếm, Đền Ngọc Sơn – Địa điểm nổi tiếng của Thủ Đô Hà Nội
- Trại giam Phú Quốc – Nơi được mệnh danh là “địa ngục trần gian”
Trận chiến lịch sử Gò Đống Đa là sự kết tinh của truyền thống yêu nước, tinh thần bất khuất cùng niềm tự hào của nhân dân Việt Nam. Lễ hội Đống Đa là một lễ hội lớn trong năm bạn đừng bỏ qua nó vào dịp lễ đầu xuân nha!
