Lễ Bỏ mả của người Raglai – Khánh Hòa
Lễ Bỏ mả của người Raglai được coi là nghi lễ quan trọng nhất trong cuộc đời của người Raglai khi chia tay viễn vĩnh giữa người sống và người chết để người chết về cõi vĩnh hàng.
Theo quan niệm của người Raglai, có thế giới người sống và thế giới người chết vẫn tồn tại song song. Người chết sau khi chết vẫn còn mối quan hệ với người sống bởi linh hồn của họ vẫn ở nhân gian nên cần làm lễ bỏ mả để chấm dứt mối quan hệ này.
Lễ Bỏ mả được tổ chức theo 2 hình thức là:
- Bỏ mả cùng lúc với đám đang
- Bỏ mả có thời gian chuẩn bị
Khi tổ chức Lễ bỏ mả thì gia đình phải mời đủ những người đã tham dự lễ tang để chia tay lần cuối với người chết. Để tổ chức lế Bỏ mả thì gia đình phải chuẩn bị đầy đủ lễ cúng, trang trí mồ mả, ủ rượu,…
Xem thêm:
- Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo
- Nghi lễ Chầu văn của người Việt – tín ngưỡng lâu đời
- Nghi lễ Cấp sắc của người Dao- đánh dấu sự trưởng thành đàn ông
Nghi lễ thường được tiến hành trong 3 ngày:
Ngày 1: gia đình chọn ra 3 người điều hành toàn bộ nghi thức trong Lễ Bỏ mả. Họ sẽ khấn để đưa linh hồn người chết ra mộ và thông báo với người chết với lịch trình và thời gian của buổi lễ. Cúng Kagor sẽ được thực hiện vào buổi chiều, với sự tham gia của tất cả các thành viên trong gia đình và dòng tộc. Mục đích của nghi lễ này là cầu xin cho người chết được về với ông bà tổ tiên.
Ngày 2: đây được xem là ngày lễ chính, khi mọi người ăn bữa cơm cuối cùng với người chết. Sau khi dùng xong bữa thì mọi người sẽ ở lại và ca hát suốt đêm để người chết ra đi không còn vướng bận gì.
Ngày 3: gia đình sẽ tiến hành cúng cơm sáng để xin phép ông bà tổ tiên chuyển Kagor về mồ của người chết. Sau lễ cúng cơm sáng sẽ là lễ chấm dứt, một nghi lễ được truyền từ đời này qua đời khác, qua nhiều thế hệ. Em người chết sẽ chôn những vật linh thiêng dưới mồ và nghi lễ kết thúc. Mọi người sau đó sẽ cùng ăn uống, ca hát, nhảy múa thâu đêm.
Lễ Bỏ mả vẫn được người Raglai lưu giữ đến ngày nay, tuy nhiên đã bỏ đi một số nghi thức để phù hợp hơn với thời đại.
Đây có thể coi là một nghi lễ quan trọng nhất trong vòng đời của người dân tộc Raglai tỉnh Khánh Hòa. Nó thể hiện văn hóa tâm linh, lịch sử và các giá trị truyền thống trong đời sống và tâm hồn người dân bản địa.
Với những giá trị đặc biệt đó thì năm 2012, Lễ bỏ mả của người Raglai được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
GHD vừa giới thiệu cho bạn về một nghi lễ đặc biệt của người Raglai tỉnh Khánh Hòa. Hy vọng bài viết sẽ giúp các bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích về văn hóa các dân tộc anh em.
